Κεφάλαιο 1
Ενεργώντας υπεύθυνα (συνέχεια)
Διάρκεια εργαστηρίου // 45′-50′
Τοποθεσία // Εσωτερικό χώρος, αίθουσα διδασκαλίας
Απαιτούμενος εξοπλισμός // Εκτυπωμένο σχέδιο γέφυρας (επισυνάπτεται), καρέκλες για όλα τα παιδιά
Μαθησιακοί στόχοι
1) Να διερευνήσουν τη διαφορά μεταξύ του να ενεργώ για προσωπικό όφελος και του να ενεργώ για το κοινό όφελος.
2) Να εξερευνήσουν τη μοναδικότητα διαφορετικών σωματότυπων.
3) Να χρησιμοποιούν το σώμα τους με υπευθυνότητα και προσοχή, τόσο για τη δική τους ασφάλεια όσο και για την ασφάλεια των γύρω τους.
4) Να μοιράζονται αρμοδιότητες και να είναι ανοιχτοί σε άλλες προτάσεις όταν αναζητούν μια κοινή λύση.
Βασικές ικανότητες // αυτοβελτίωση (φαντασία και ενεργοποίηση του σώματος), συμμετοχή, αυτοέλεγχος, συνεργασία, εμπιστοσύνη
Λέξεις-κλειδιά // φαντασία, συνεργασία, σώμα, μεταμόρφωση, περιορισμένος χρόνος δράσης
Παιχνίδι ενεργοποίησης (5 λεπτά)
Τα ιδιαίτερα αγάλματα
Ρωτήστε τα παιδιά τι κάνουν τα αγάλματα. Κινούνται, μιλούν;
Εξηγήστε τους ότι για τις ανάγκες του παιχνιδιού θα μεταμορφωθούν σε αγάλματα. Αυτά τα αγάλματα βρίσκονται σε μια αυλή και για μονάχα 5 λεπτά το χρόνο ζωντανεύουν και κινούνται.
Όμως στο χώρο υπάρχει και ένας φύλακας που δεν πρέπει να ανακαλύψει την ιδιαίτερη ικανότητά τους. Ακολουθήστε τα επόμενα βήματα:
- Βρείτε ένα παιδί που θα πάρει το ρόλο του φύλακα.
- Καλέστε τα υπόλοιπα παιδιά να πάρουν μια πόζα με το σώμα τους και να μείνουν ακίνητα για να δημιουργήσουν τα αγάλματά τους.
- Ενθαρρύνετε τα να κινούνται πολύ πολύ αργά, για να μην τα ακούσει ο φύλακας.
- Υπενθυμίστε στα παιδιά να ελέγχουν τα σώματά τους και να έχουν επίγνωση του πού βρίσκονται τα άλλα αγάλματα γύρω τους για να μην χτυπήσουν.
- Ο φύλακας κινείται προσεκτικά ανάμεσα στα αγάλματα. Με το δάχτυλό του δείχνει ένα άγαλμα κάθε φορά. Αυτό θα πρέπει να μείνει ακίνητο μέχρι ο φύλακας να στραφεί αλλού. Εάν το άγαλμα κινηθεί ή γελάσει γίνεται ο νέος φύλακας.
Συμβουλές:
- Το παιχνίδι είναι αρκετά γρήγορο. Σας προτείνουμε να δοκιμάσετε 2-3 γύρους.
Παιχνίδι προετοιμασίας (10 λεπτά)
Ολυμπιακό χωριό υπό κατασκευή
Τα παιδιά μεταμορφώνονται σε οικοδόμους που θα κατασκευάσουν το Ολυμπιακό χωριό. Πρόκειται για το μέρος όπου διαμένουν οι αθλητές/τριες κατά τη διάρκεια των Αγώνων. Θα χρησιμοποιήσουν όμως μόνο τα σώματά και τη φαντασία τους. Η δραστηριότητα αναπτύσσεται σε 2 επίπεδα.
1ο επίπεδο:
Καλέστε τα παιδιά να βρουν το δικό τους σημείο στο χώρο. Κάθε παιδί θα δημιουργήσει ατομικά, χρησιμοποιώντας μόνο το σώμα του τις παρακάτω εικόνες:
α) Τα ντους ή μπανιέρες, όπου οι αθλητές/τριες θα κάνουν μπάνιο
β) Τα κρεβάτια, όπου οι αθλητές/τριες θα κοιμούνται
Ο χρόνος για κάθε ακίνητη εικόνα είναι συγκεκριμένος. Τον ορίζετε εσείς μετρώντας αργά μέχρι το 5 για κάθε ακίνητη εικόνα.
2ο επίπεδο:
Αυτή τη φορά, καλέστε την ομάδα σας να συνεργαστεί.
Όλα τα παιδιά μαζί, θα δημιουργήσουν χρησιμοποιώντας τα σώμα τους, τις παρακάτω ακίνητες εικόνες:
α) Μόνο ένα σπίτι, όπου μένουν οι αθλητές/τριες
β) Μόνο ένα δέντρο, από το πάρκο που βρίσκεται μέσα στο χωριό
γ) Μόνο ένα παγκάκι, όπου ξεκουράζονται οι αθλητές/τριες
Ο χρόνος για κάθε ακίνητη εικόνα είναι συγκεκριμένος. Τον ορίζετε εσείς μετρώντας αργά μέχρι το 8 για κάθε ακίνητη εικόνα.
Συμβουλές:
- Είναι σημαντικό και στα δύο επίπεδα ο χρόνος που δίνετε να είναι περιορισμένος, ώστε τα παιδιά να μην προλαβαίνουν να σκεφτούν ή να μιλήσουν, αλλά μόνο να αντιδράσουν με το σώμα τους.
- Αν η ομάδα σας είναι πιο προχωρημένη, μπορείτε να αυξήσετε δυσκολία. Καλέστε τα παιδιά να δημιουργήσουν όλοι μαζί το δωμάτιο όπου ζουν οι αθλητές. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αυτοσχεδιάσουν όπως θέλουν, π.χ. κάποιοι/ες μπορούν να είναι τα κρεβάτια, οι λάμπες κ.λπ.
Κύρια δραστηριότητα (25 λεπτά)
Η γέφυρα
Το Ολυμπιακό Χωριό είναι έτοιμο. Όμως, η γέφυρα που συνδέει το Χωριό με την υπόλοιπη πόλη έχει καταρρεύσει. Έτσι, οι αθλητές/τριες δεν μπορούν να πάνε στη πόλη και οι Αγώνες κινδυνεύουν να ακυρωθούν.
Η ομάδα σας, χρησιμοποιώντας την προηγούμενη εμπειρία, καλείται να κατασκευάσει τη γέφυρα. Ο χρόνος είναι περιορισμένος και τα μοναδικά υλικά κατασκευής είναι τα σώματά των παιδιών.
Τα παρακάτω βήματα θα σας καθοδηγήσουν:
- Δείξτε στα παιδιά σας το σχέδιο της γέφυρας, προκειμένου να οπτικοποιήσουν το σχήμα. (Το σχέδιο επισυνάπτεται. Εναλλακτικά, μπορείτε να ζωγραφίσετε στον πίνακα μια αυτοσχέδια τοξωτή γέφυρα με 2 βάσεις, σαν ουράνιο τόξο).
- Χωρίστε τα παιδιά σε 3 υποομάδες. Κάθε μια θα αντιπροσωπεύει ένα τμήμα της γέφυρας (βάση Α, βάση Β, αψίδα). Δημιουργήστε ισάριθμες και ποικιλόμορφες ομάδες ως προς τα φύλα και τους σωματότυπους.
- Κάθε υποομάδα θα επιλέξει γρήγορα έναν εκπρόσωπο. Επισημάνετε στα παιδιά πως οι εκπρόσωποι δεν είναι αρχηγοί, απλά μεταφέρουν τις ιδέες της ομάδας τους στις υπόλοιπες.
- Οι παίκτες/τριες κάθε υποομάδας δοκιμάζουν τρόπους να ενώσουν τα σώματα τους για να φτιάξουν α) το δικό τους τμήμα και β) τη σύνδεση με τα υπόλοιπα τμήματα της γέφυρας. Ακολουθούν όμως τους παρακάτω κανόνες:
- Απαγορεύεται να πατούν πάνω σε άλλο άτομο, θα πρέπει να έχουν και τα δύο πόδια στο έδαφος.
- Εάν κάποιο παιδί εγκαταλείψει, ολόκληρη η προσπάθεια ακυρώνεται.
- Έχουν 6 λεπτά για να εξασκηθούν.
Αν όλα τα παιδιά δεν ακολουθήσουν τους παραπάνω κανόνες, η γέφυρα καταρρέει.
Καλέστε τους/τις 3 εκπροσώπους να σας συναντήσουν χωριστά από τις ομάδες τους. Τους δίνετε μυστική οδηγία, να μην ακολουθήσουν τους παραπάνω κανόνες επίτηδες.
Για παράδειγμα, όταν τα τμήματα της γέφυρας είναι έτοιμα να συνδεθούν, αυτοί μπορούν να χοροπηδούν για να κάνουν τη γέφυρα ασταθή ή ακόμα και να εγκαταλείψουν την ομάδα τους.
6. Πρώτη προσπάθεια! Όλες οι υποομάδες προσπαθούν να συνδεθούν για να φτιάξουν τη γέφυρα. Αλλά λόγω των μυστικών σαμποτέρ δεν είναι εφικτό. Δώστε σε κάθε υποομάδα 3 λεπτά για να κάνει συμβούλιο και να αποφασίσει πιθανές βελτιώσεις.
7. Πριν από τη δεύτερη προσπάθεια, καλέστε ξανά τους 3 εκπροσώπους και συναντήστε τους χωριστά από τις ομάδες τους. Αυτή τη φορά ζητήστε τους να σεβαστούν τους κανόνες και να βοηθήσουν να χτιστεί η γέφυρα.
8. Δεύτερη προσπάθεια! Οι υποομάδες προσπαθούν να συνδεθούν. Για να ελέγξετε αν η γέφυρα είναι σταθερή, τοποθετήστε ένα βιβλίο ή κάποιο ελαφρύ αντικείμενο πάνω της. Αν μπορεί να το κρατήσει μέχρι να μετρήσετε αργά εως το 5, τα παιδιά τα κατάφεραν!
Ανατροφοδότηση (10 λεπτά)
Δημιουργήστε έναν κύκλο με καρέκλες και ζητήστε από τα παιδιά σας να καθίσουν.
Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν στον αναστοχασμό:
- Πώς οι ενέργειές σας βοήθησαν στη κατασκευή της γέφυρας;
- Γιατί πιστεύετε ότι η 1η προσπάθεια δεν πέτυχε;
- Στην πρώτη σας προσπάθεια να κατασκευάσετε τη γέφυρα υπήρχαν 3 σαμποτέρ, οι οποίοι σκόπιμα δεν ακολουθούσαν τους κανόνες. Ακολουθούσαν μυστικές οδηγίες που τους είχα δώσει. α) Πώς αισθανθήκατε με τη συμπεριφορά τους; Τι σκεφτήκατε; β) Πώς αισθάνθηκαν οι 3 σαμποτέρ;
- Είναι όλα τα σώματα ίδια; Έχουν τις ίδιες ικανότητες;
- Στην πραγματική ζωή έχετε υπάρξει σε μια ομάδα που προσπαθούσε να πετύχει ένα κοινό στόχο, αλλά κάποιο μέλος δεν συνεργαζόταν; Βρήκατε κάποια λύση;
- Έχετε υπάρξει ποτέ σαμποτέρ; Μπορείτε να εξηγήσετε τον λόγο που λειτουργήσατε έτσι;
Τελετουργικό λήξης εργαστηρίου
Όλα τα παιδιά τοποθετούν τα χέρια ενωμένα στο κέντρο του κύκλου. Στη συνέχεια, φωνάζουν μαζί “1,2,3 Ομάδα Ολυμπιακής Δύναμης” σηκώνοντας τα χέρια στον αέρα.