Κεφάλαιο 3
Ενεργώντας υπεύθυνα
Διάρκεια εργαστηρίου // 45-50 λεπτά
Τοποθεσία // Εσωτερικός χώρος, αίθουσα διδασκαλίας
Απαιτούμενος εξοπλισμός // καρέκλες, φωτογραφία τραμπάλας (επισυνάπτεται), φύλλα ανακυκλώσιμου χαρτιού, ένας κάδος
Μαθησιακοί στόχοι:
- Να εξερευνήσουν τα παιδιά την έννοια της διαφορετικότητας μέσα στη δική τους ομάδα
- Να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τη σημασία των ίσων ευκαιριών
- Να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση τους
- Να διερευνήσουν την ισότητα και το σεβασμό για άτομα με αναπηρία
- Να καλλιεργήσουν την αποδοχή τους για ανθρώπους με άλλες ικανότητες και χαρακτηριστικά.
Βασικές δεξιότητες // αυτοβελτίωση (φαντασία και ενεργοποίηση του σώματος), συμμετοχή, αυτοέλεγχος, συνεργασία, ευέλικτη σκέψη, επίλυση προβλημάτων
Λέξεις κλειδιά // ίσες ευκαιρίες, ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιώματα πολίτη, διαφορετικές δεξιότητες
Παιχνίδι ενεργοποίησης (5 λεπτά)
Το παιχνίδι της ισορροπίας
Τα παιδιά σε αυτό το παιχνίδι θα έχουν το ρόλο αθλητών/τριών που μόλις έφτασαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μα πριν αγωνιστούν θέλουν να επισκεφθούν τους φίλους τους που είναι τραυματισμένοι αθλητές/τριες και βρίσκονται στο κέντρο αποκατάστασης. Στην πραγματικότητα, προπονήθηκαν τόσο σκληρά που έχασαν την ισορροπία τους.
Στόχος των μαθητών/τριών σας είναι να τους κάνουν να αισθανθούν καλύτερα παίζοντας ένα παιχνίδι. Ακολουθείστε τα παρακάτω βήματα:
- Το παιχνίδι ξεκινά με λίγη φαντασία. Ζητήστε από τα παιδιά καθώς βρίσκονται όρθια και σκόρπια στο χώρο να φανταστούν ότι το πάτωμα μετατρέπεται σε μια τεράστια ξύλινη τραμπάλα, όπως αυτές που υπάρχουν στην παιδική χαρά. Ανάλογα με το πού στέκονται τα παιδιά, η τραμπάλα γέρνει προς τη μία ή την άλλη πλευρά.
- Ο στόχος τους είναι να βρουν την τέλεια ισορροπία σε αυτή τη φανταστική τραμπάλα.
- Τα παιδιά περπατούν ελεύθερα στο χώρο. Όταν χτυπήσετε ένα παλαμάκι σταματούν όπου βρίσκονται. ‘Επειτα κοιτάζουν γύρω τους για να αποφασίσουν αν η τραμπάλα είναι ισορροπημένη. Αν όχι, ρωτήστε τους τι πρέπει να κάνουν.
- Επαναλάβετε τη διαδικασία, αλλά πρώτα αναφέρετε αυτή τη φορά πως είναι πιο εύκολο να δημιουργηθεί ισορροπία όταν όλα τα κενά του χώρου είναι γεμάτα ανα πάσα στιγμή.
- Αν καταφέρουν να ισορροπήσουν την φανταστική τραμπάλα τρεις φορές, κερδίζουν το παιχνίδι.
Συμβουλές:
- Ο χώρος να είναι καθαρός και άδειος ώστε να μπορούν τα παιδιά να κινηθούν.
- Δείξτε στην ομάδα τη φωτογραφία της τραμπάλας (επισυνάπτεται) για να μπορέσουν να τη φανταστούν σε μεγάλη κλίμακα.
Παιχνίδι προετοιμασίας (10 λεπτά)
Το παιχνίδι με τις χάρτινες μπάλες
Ζητήστε από τα παιδιά να μείνουν στη θέση που βρίσκονται απο το προηγούμενο παιχνίδι. Στη συνέχεια, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:
1) Δώστε σε κάθε παιδί ένα κομμάτι χαρτί για να το τσαλακώσει σε μια μπάλα.
2) Τοποθετήστε έναν κουβά ή τον άδειο κάδο απορριμμάτων στη μέση της αίθουσας.
3) Ο στόχος κάθε παίκτη/τριας είναι να πετάξει τη χάρτινη μπάλα μέσα στον κάδο από το σημείο που στέκεται, χωρίς να μετακινηθεί ή να αλλάξει θέση.
4) Δοκιμάσετε άλλη μια φορά, βάζοντας τον κουβά σε διαφορετική θέση για να βιώσουν τα παιδιά διαφορετικές εμπειρίες.
5) Ρωτήστε τα παιδιά αν είχαν όλα ίσες ευκαιρίες να επιτύχουν. Αν όχι, γιατί;
6) Ζητήστε τους να δημιουργήσουν μια πιο ισότιμη και δίκαιη εκδοχή του παιχνιδιού.
Κύρια δραστηριότητα (15-20 λεπτά)
Η μπάλα της ισότητας
Αυτό το παιχνίδι βασίζεται στη διαδραστική αφήγηση.
- Ζητήστε από τα παιδιά να καθίσουν σε κύκλο και μοιραστείτε μαζί τους την παρακάτω ιστορία: “ Όλα ξεκίνησαν το 1948, έξω από το Λονδίνο. Στο νοσοκομείο ενός χωριού που ονομάζεται Stoke Mandeville. Η ζωή 16 ανθρώπων που είχαν τραυματιστεί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είχε αλλάξει τελείως. Πλέον βρίσκονταν σε αναπηρικά αμαξίδια. ”Ρωτήστε τα παιδιά πώς μπορεί να αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι.
2. Συνεχίστε την ιστορία: “Οι γιατροί αναζητούσαν τρόπους για να τους κάνουν να νιώσουν ξανά δυνατοί, χαρούμενοι και σεβαστοί. Να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους άλλους ανθρώπους… Σκέφτηκαν λοιπόν νέες εκδοχές δημοφιλών παιχνιδιών που επέτρεπαν στους παίκτες να παίζουν ανεξάρτητα απο τις αναπηρίες τους, να βελτιώνονται και να διασκεδάζουν “.
3. Προσκαλέστε τα παιδιά να προσαρμόσουν το προηγούμενο παιχνίδι με τις χάρτινες μπάλες για παίκτες/τριες με κινητικές δυσκολίες. Σε αυτή την εκδοχή, οι μισοί παίκτες είναι όρθιοι και οι άλλοι μισοί κάθονται σε καρέκλες/πάτωμα.
4. Αφήστε τα παιδιά να δοκιμάσουν διαφορετικές εκδοχές μέχρι να βρουν αυτή που εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες σε όλους/ες.
5. Έπειτα, συνεχίστε με το τέλος της ιστορίας: ” Οι γιατροί σταδιακά χρησιμοποιούσαν κι άλλα παιχνίδια, καθώς ήταν πραγματικά χρήσιμα για τους ασθενείς τους. Όλο και περισσότερα άτομα με διάφορες αναπηρίες συμμετείχαν σε αυτά, π.χ προβλήματα όρασης. Τα παιχνίδια έγιναν δημοφιλή και εξελίχθηκαν σε αγώνες! Σήμερα, 164 χώρες και πάνω από 4000 αθλητές συμμετέχουν σε αυτούς”.
6. Ρωτήστε τα παιδιά αν γνωρίζουν το όνομα αυτών των Αγώνων. Έπειτα αποκαλύψτε τους ότι αυτή είναι η αληθινή ιστορία της γέννησης των Παραολυμπιακών Αγώνων.
Συμβουλές
- Κατά τα αφηγηματικά μέρη καλύτερα τα παιδιά να μην κρατούν τις μπάλες στα χέρια τους.
- Αναζητήστε με την ομάδα με περισσότερες πληροφορίες για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες.
Ανατροφοδότηση (10 λεπτά)
Δημιουργήστε έναν κύκλο με καρέκλες και ζητήστε από τους μαθητές σας να καθίσουν. Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε τη συζήτηση:
- Πιστεύετε ότι είναι δίκαιο να έχουν όλοι οι άνθρωποι το δικαίωμα να αθλούνται, να συμμετέχουν σε παιχνίδια και να διασκεδάζουν;
- Πιστεύετε ότι είναι δυνατόν κάποιος/α να αντιμετωπίζεται άδικα εξαιτίας των διαφορετικών σωματικών του ικανοτήτων;
- Έχετε κάποια παραδείγματα από την καθημερινή ζωή;
- Τι ιδέες θα προτείνατε για να μπορέσουν τα άτομα με διαφορετικές ικανότητες να έχουν ίσες ευκαιρίες στην καθημερινή ζωή ; Όπως στο σχολείο, στο δρόμο, στους δημόσιους χώρους.
Τελετουργικό λήξης εργαστηρίου
Όλα τα παιδιά τοποθετούν τα χέρια ενωμένα στο κέντρο του κύκλου. Στη συνέχεια, όλα μαζί φωνάζουν “1,2,3 Ομάδα Ολυμπιακής Δύναμης” σηκώνοντας τα χέρια στον αέρα.